Ελλά­δα και Ευ­ρώ­πη στην πα­γί­δα της φτη­νής ερ­γα­σίας

Συ­νέ­ντευ­ξη του καθηγητή Σάββα Ρομπόλη στην «Εποχή» και στον Παύ­λο Κλαυ­δια­νό

Το τρί­το μνη­μό­νιο ο­λο­κλη­ρώ­νει το κα­τα­στρο­φι­κό έρ­γο

Λί­γες μέ­ρες με­τά την ψή­φι­ση του τρί­του μνη­μο­νίου, και ε­νώ συ­ζη­τεί­ται ο Προϋπο­λο­γι­σμός του 2013, το μέλ­λον της οι­κο­νο­μίας και της κοι­νω­νίας δια­γρά­φε­ται α­πελ­πι­στι­κό.

 Η στο­χο­προ­σή­λω­ση στην ε­σω­τε­ρι­κή υ­πο­τί­μη­ση με­τα­φρά­ζε­ται σε ε­σω­τε­ρι­κή διά­λυ­ση κοι­νω­νι­κής συ­νο­χής και πα­ρα­γω­γι­κού ι­στού.

Η α­νερ­γία τον Αύ­γου­στο ή­ταν α­νο­δι­κή. Έχου­με δε και μέλ­λον.

Τον Αύ­γου­στο ή­ταν 25,4%. Εμείς στο Ι­ΝΕ ΓΣΕΕ/Α­ΔΕ­ΔΥ, για τη μέ­ση α­νερ­γία του 2012 έ­χου­με κά­νει πρό­βλε­ψη ό­τι θα κυ­μαν­θεί στο 24%. Αυ­τό ση­μαί­νει ό­τι στο τέ­λος του έ­τους θα φθά­σει στο 29%. Μάλ­λον αυ­τή η πρό­βλε­ψη θα προ­σεγ­γι­σθεί. Όμως το εν­δια­φέ­ρον εί­ναι να ε­πι­ση­μαν­θούν τρία – τέσ­σε­ρα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά της.

Το πρώ­το, εί­ναι ό­τι ό­σες θέ­σεις ερ­γα­σίας δη­μιούρ­γη­σε η ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία το διά­στη­μα 2000 – 2009 χά­θη­καν την πε­ρίο­δο 2010 – 2012!

Το δεύ­τε­ρο εί­ναι ό­τι το 2008 οι α­πα­σχο­λού­με­νοι ή­ταν πε­ρισ­σό­τε­ροι α­πό τους μη α­πα­σχο­λού­με­νους, δη­λα­δή τους α­νέρ­γους μα­ζί με τον μη ε­νερ­γό πλη­θυ­σμό (παι­διά, συ­ντα­ξιού­χοι), κα­τά 800.000. Σή­με­ρα, με τα στοι­χεία του Αυ­γού­στου, βλέ­που­με ό­τι οι α­πα­σχο­λού­με­νοι εί­ναι λι­γό­τε­ροι α­πό τους μη α­πα­σχο­λού­με­νους κα­τά 126.229 ά­το­μα δη­λα­δή οι μη α­πα­σχο­λού­με­νοι εί­ναι πε­ρισ­σό­τε­ροι κα­τά πε­ρί­που 1 ε­κατ. α­πό τους ερ­γα­ζό­με­νους. Αυ­τή η σχέ­ση θα ε­πι­δει­νω­θεί το υ­πό­λοι­πο 2012 και το 2013. Αυ­τό θα έ­χει συ­νέ­πειες στα φο­ρο­λο­γι­κά έ­σο­δα, διό­τι οι μη α­πα­σχο­λού­με­νοι δεν πλη­ρώ­νουν φό­ρους, και στην κοι­νω­νι­κή α­σφά­λι­ση, διό­τι δεν πλη­ρώ­νουν και ει­σφο­ρές και στην κοι­νω­νι­κή συ­νο­χή, με την αύ­ξη­ση της φτώ­χειας του πλη­θυ­σμού. Aυ­τό ση­μαί­νει ό­τι συρ­ρι­κνώ­νο­ντας την α­πα­σχό­λη­ση με τα­χείς ρυθ­μούς και το 2012 – 2013, α­κό­μη και ό­λο το ει­σό­δη­μα των α­πα­σχο­λού­με­νων να το κά­νου­με φό­ρους και α­σφα­λι­στι­κές ει­σφο­ρές, δεν θα μπο­ρεί η ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία να ι­κα­νο­ποιή­σει τις α­νά­γκες των μη α­πα­σχο­λού­με­νων. Επο­μέ­νως, υ­πάρ­χει έ­να σο­βα­ρό διαρ­θρω­τι­κό πρό­βλη­μα που τα ε­πό­με­να χρό­νια θα ε­πι­δει­νω­θεί.

Το τρί­το χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό, εί­ναι ό­τι ε­νώ το 2010, το 2011 και αρ­χές του 2012 το με­γα­λύ­τε­ρο μέ­ρος της α­νερ­γίας προ­ερ­χό­ταν α­πό τις φθί­νου­σες βιο­μη­χα­νι­κές πε­ριο­χές, τώ­ρα βλέ­που­με ό­τι προέρ­χο­νται α­πό τις ζω­ντα­νές οι­κο­νο­μι­κές πε­ριο­χές: βιο­μη­χα­νι­κή ζώ­νη Θεσ­σα­λίας, Οι­νο­φύ­των, Θρά­κη, Κε­ντρι­κή Μα­κε­δο­νία, Στε­ρεά. Αυ­τό ση­μαί­νει ό­τι βιώ­σι­μες οι­κο­νο­μι­κές μο­νά­δες με με­γά­λο α­ριθ­μό ερ­γα­ζό­με­νων μπαί­νουν στη δια­δι­κα­σία εί­τε κλει­σί­μα­τος ή υ­πο­λει­τουρ­γίας με α­πο­λύ­σεις.

Το τέ­ταρ­το χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό εί­ναι ό­τι υ­ψη­λή α­νερ­γία τον Αύ­γου­στο, που εί­ναι σε πλή­ρη α­νά­πτυ­ξη η του­ρι­στι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα, προοιω­νί­ζε­ται με­γα­λύ­τε­ρη αύ­ξη­ση τους ε­πό­με­νους μή­νες. Όσοι λέ­νε ό­τι στα ε­πό­με­να δύο χρό­νια θα α­πορ­ρο­φη­θεί η α­νερ­γία, νο­μί­ζω θα ε­κτε­θούν. Η πρό­βλε­ψή μας εί­ναι το 2013 η στα­τι­στι­κή α­νερ­γία θα φθά­σει στο 29% ή 1.450.000 και η πραγ­μα­τι­κή στο 34% - 35% ή 1.750.000. Επο­μέ­νως η α­νερ­γία, η ύ­φε­ση και η φο­ρο­δια­φυ­γή, που α­να­δει­κνύο­νται κυ­ρίαρ­χα προ­βλή­μα­τα της χώ­ρας, εί­ναι η α­πόρ­ροια της πο­λι­τι­κής που ε­φαρ­μό­ζε­ται με τα μνη­μό­νια 1 και 2 και τώ­ρα με το 3.

Κα­τα­στρο­φι­κά για την οι­κο­νο­μία τα μέ­τρα

Να ε­ξε­τά­σου­με κα­ταρ­χάς τα μέ­τρα που ψη­φί­στη­καν. Τι ε­πι­πτώ­σεις θα έ­χουν κα­τά τη γνώ­μη σου;

Πρώ­τα α­π’ ό­λα θα πα­ρα­τεί­νουν την ύ­φε­ση και θα αυ­ξή­σουν την α­νερ­γία. Εμείς προ­βλέ­που­με ύ­φε­ση για το 2013 πε­ρί­που 5,5% και μια μι­κρή α­νά­καμ­ψη το 2016 της τά­ξης του 0,5%. Η ε­πι­δεί­νω­ση στην α­πα­σχό­λη­ση συ­νε­πι­κου­ρεί­ται και α­πό ε­πι­δεί­νω­ση των μι­σθών – συ­ντά­ξεων, που έ­χουν μειω­θεί κα­τά 50% σε σχέ­ση με το 2009. Το εν­δια­φέ­ρον στοι­χείο στις έ­ρευ­νες που κά­νου­με για την ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία – στο σύ­νο­λό της, και στην πε­ρι­φέ­ρεια – εί­ναι ό­τι δια­πι­στώ­νου­με πως με­τά το 2016, ’17, ’18, έως το 2020 θα έ­χου­με το φαι­νό­με­νο που ο­νο­μά­ζου­με «ά­νερ­γη α­νά­καμ­ψη». Δη­λα­δή, θα έ­χου­με μι­κρή α­νά­καμ­ψη του Α­ΕΠ της τά­ξης του 1% με 1,5% αλ­λά και 2,5 ε­κατ. α­νέρ­γους. Που ση­μαί­νει ό­τι η α­νά­καμ­ψη που θα έλ­θει ε­δώ στην Ελλά­δα ή γε­νι­κά στην Ευ­ρώ­πη, θα προέρ­χε­ται α­πό ε­πεν­δύ­σεις στις νέες τε­χνο­λο­γίες, οι ο­ποίες δεν θα α­πορ­ρο­φούν ά­νερ­γο ερ­γα­τι­κό δυ­να­μι­κό πα­ρά μό­νο αν εί­ναι ε­ξει­δι­κευ­μέ­νο. Θα γί­νε­ται ε­πι­λεγ­μέ­νη α­πορ­ρό­φη­ση α­πό το α­πό­θε­μα της α­νερ­γίας. Στο Ι­ΝΕ θεω­ρού­με ό­τι κά­ποια στιγ­μή τα ευ­ρω­παϊκά συν­δι­κά­τα, και έ­χει γί­νει μια πρώ­τη συ­ζή­τη­ση, θα πρέ­πει να θέ­σουν το θέ­μα της μείω­σης των ω­ρών ερ­γα­σίας. Δεν θα υ­πάρ­χει άλ­λος τρό­πος μείω­σης της α­νερ­γίας.

Πα­ρα­δό­ξως, χρό­νια τώ­ρα δεν το θέ­τουν. Άρα­γε, έ­χουν α­πο­δεχ­θεί τους θρυ­λού­με­νους κιν­δύ­νους για μείω­ση της α­ντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας;

Τα συν­δι­κά­τα και στην Ελλά­δα και στην Ευ­ρώ­πη, με α­φορ­μή και το πεί­ρα­μα της Γαλ­λίας πα­λαιό­τε­ρα το έ­θε­ταν. Αντί­θε­τα α­πό την ά­πο­ψη του Σαρ­κο­ζί, ό­τι το 35ω­ρο βου­λιά­ζει τις ε­πι­χει­ρή­σεις και δεν αυ­ξά­νει την α­πα­σχό­λη­ση, δη­μιούρ­γη­σε 300.000 θέ­σεις. Όμως, ε­δώ δεν υ­πήρ­ξε κα­μιά α­ντα­πό­κρι­ση ού­τε α­πό τις ερ­γο­δο­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις ού­τε α­πό τις κυ­βερ­νή­σεις.

Τώ­ρα άρ­χι­σε να ω­ρι­μά­ζει σι­γά – σι­γά μια τέ­τοια θέ­ση;

Του­λά­χι­στον σε έ­να ε­πι­στη­μο­νι­κό – τε­χνι­κό ε­πί­πε­δο ε­ρευ­νη­τι­κών ιν­στι­τού­των των συν­δι­κά­των, ναι. Κά­ποια στιγ­μή θα έλ­θει και στα όρ­γα­να των συν­δι­κά­των και θα προω­θη­θεί. Αλλά ας ε­πα­νέλ­θου­με στις ε­πι­πτώ­σεις των δια­δο­χι­κών μέ­τρων. Θα α­πο­κτή­σουν με­γά­λο βά­ρος α­πό την ά­πο­ψη της ε­πι­δεί­νω­σης, της πλή­ρους α­πα­ξίω­σης της ερ­γα­σίας ως α­πο­τέ­λε­σμα της ε­φαρ­μο­γής των μνη­μο­νίων 1, 2 και τώ­ρα 3. Η α­νά­λυ­ση που κά­νου­με, με ό­ρους οι­κο­νο­μι­κούς, εί­ναι ό­τι μ’ αυ­τά τα μέ­τρα μια οι­κο­νο­μία των νοι­κο­κυ­ριών και των ε­πι­χει­ρή­σεων με­τα­τρά­πη­κε σε οι­κο­νο­μία των δα­νει­στών. Η οι­κο­νο­μία αυ­τή τη στιγ­μή έ­χει δια­φο­ρο­ποιή­σει και τους στό­χους της και το πε­ριε­χό­με­νο. Το με­γα­λύ­τε­ρο μέ­ρος του πλού­του που πα­ρά­γε­ται ή ε­ξοι­κο­νο­μεί­ται α­πό τις πε­ρι­κο­πές κα­τευ­θύ­νε­ται στο ε­ξω­τε­ρι­κό για την α­πο­πλη­ρω­μή του χρέ­ους.

Μό­νι­μες οι προ­σβο­λές του πα­ρα­γω­γι­κού ι­στού

Το ε­ρώ­τη­μα εί­ναι αν αυ­τές οι βλά­βες, αυ­τή η με­ταλ­λα­γή προσ­λά­βουν μό­νι­μα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά.

Εκτι­μώ ό­τι αυ­τές οι βλά­βες, αυ­τά τα νε­ο­πλά­σμα­τα, του­λά­χι­στον ως το 2020, θα εί­ναι ου­σια­στι­κά στοι­χεία των οι­κο­νο­μι­κών δο­μών στην Ελλά­δα. Γι’ αυ­τό νο­μί­ζω ό­τι πρέ­πει να δια­μορ­φω­θεί μια ε­ναλ­λα­κτι­κή πο­λι­τι­κή, σε βρα­χυ­πρό­θε­σμο ε­πί­πε­δο, α­να­τρο­πής ή α­ντι­με­τώ­πι­σης αυ­τών των νε­ο­πλα­σμά­των που ε­γκα­θί­στα­νται στο οι­κο­νο­μι­κό σύ­στη­μα της χώ­ρας. Δια­φο­ρε­τι­κά, οι συ­νέ­πειες θα εί­ναι πο­λύ σο­βα­ρές. Θα πρό­κει­ται για μια οι­κο­νο­μία που θα μοιά­ζει μ’ αυ­τές της Βό­ρειας Αφρι­κής. Το 2020 θα περ­πα­τά­με σε δρό­μους και πε­ζο­δρό­μια με λακ­κού­βες, δεν θα έ­χου­με κρε­βά­τια στα νο­σο­κο­μεία, θρα­νία στα σχο­λεία. Οι α­να­πτυ­ξια­κές, κοι­νω­νι­κές και πα­ρα­γω­γι­κές υ­πο­δο­μές της χώ­ρας θα συρ­ρι­κνω­θούν και δεν θα μπο­ρούν να κα­λυ­φθούν έ­στω οι στοι­χειώ­δεις α­νά­γκες του πλη­θυ­σμού.

Στο πλαί­σιο μιας τέ­τοιας πο­λι­τι­κής α­κό­μη και ζω­ντα­νές ε­πι­χει­ρή­σεις δεν μπο­ρούν να στα­θούν.

Κά­νου­με μια έ­ρευ­να στο Ι­ΝΕ για τις α­να­διαρ­θρώ­σεις, συγ­χω­νεύ­σεις κτλ σε κλά­δους, που εί­ναι σε ε­ξέ­λι­ξη αλ­λά ή­δη κά­ποια συ­μπε­ρά­σμα­τα συ­νά­γο­νται. Υπάρ­χει μια κα­τη­γο­ρία ε­πι­χει­ρή­σεων που ή­ταν πο­λύ μι­κρές και οι­κο­γε­νεια­κές οι ο­ποίες έ­κλει­σαν α­μέ­σως. Μια άλ­λη κα­τη­γο­ρία, ε­πι­χει­ρή­σεις εκ­συγ­χρο­νι­σμέ­νες και ε­ξω­στρε­φείς, με κά­ποιες ε­πι­λε­κτι­κές α­πο­λύ­σεις και μείω­ση μι­σθών συ­ντη­ρού­νται α­κό­μη. Υπάρ­χουν και με­γά­λες, οι πο­λυε­θνι­κές, οι ο­ποίες, ι­διαί­τε­ρα στον κλά­δο τρο­φί­μων, με την αύ­ξη­ση των τι­μών τους εκ­με­ταλ­λεύο­νται πο­λύ τους κα­τα­να­λω­τές δια­τη­ρώ­ντας υ­ψη­λό ε­πί­πε­δο κέρ­δους. Και γι’ αυ­τό, ε­νώ έ­χου­με μια πο­λι­τι­κή ε­σω­τε­ρι­κής υ­πο­τί­μη­σης -α­πα­ξίω­σης της ερ­γα­σίας και της οι­κο­νο­μίας ό­πως την ο­νο­μά­ζου­με ε­μείς- ταυ­τό­χρο­να έ­χου­με αύ­ξη­ση των τι­μών. Αυ­τό ι­σχύει ει­δι­κά στον κλά­δο των τρο­φί­μων, με τις μο­νο­πω­λια­κές του δο­μές.

Βε­βαίως, α­ξιο­ποιούν και το γε­γο­νός ό­τι στην ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία τα τε­λευ­ταία εί­κο­σι χρό­νια α­σκεί­ται μια πο­λι­τι­κή, μέ­σα στο ευ­ρω­παϊκό μο­ντέ­λο της ά­νι­σης α­νά­πτυ­ξης. Δη­λα­δή οι βό­ρειες χώ­ρες της ΕΕ να πα­ρά­γουν α­γρο­τι­κά, βιο­μη­χα­νι­κά προϊό­ντα και υ­πη­ρε­σίες ε­νώ οι νό­τιες μό­νο του­ρι­σμό και υ­πη­ρε­σίες, που εί­χε ως συ­νέ­πεια αυ­τή τη στιγ­μή στην Ελλά­δα α­πό τα προϊό­ντα που κα­τα­να­λώ­νου­με μό­νο το 27% πα­ρά­γε­ται εγ­χω­ρίως και το 73% ει­σά­γε­ται. Εφό­σον ει­σά­γε­ται, οι πο­λυε­θνι­κές που δια­χει­ρί­ζο­νται τις ει­σα­γω­γές αυ­τό το εκ­με­ταλ­λεύο­νται, γι’ αυ­τό έ­χου­με βύ­θι­ση των μι­σθών και αύ­ξη­ση των τι­μών. Η ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία έ­χει με­τα­σχη­μα­τι­στεί έ­τσι που τα δύο ε­πό­με­να χρό­νια, εάν σή­με­ρα οι έλ­λη­νες πο­λί­τες θα γνω­ρί­σουν τον τυ­φώ­να της ε­σω­τε­ρι­κής υ­πο­τί­μη­σης. Συ­ντε­λεί­ται μια με­τάλ­λα­ξη του κρά­τους πρό­νοιας προς το κρά­τος φι­λαν­θρω­πίας.

Από το κρά­τος πρό­νοιας στη φι­λαν­θρω­πία

Ει­δι­κά το μνη­μό­νιο 3 νο­μί­ζω ό­τι δί­νει έμ­φα­ση στην α­πο­δό­μη­ση του κρά­τους πρό­νοιας.

Έχου­με στα­δια­κή με­τάλ­λα­ξη του κρά­τους πρό­νοιας σε κρά­τος φι­λαν­θρω­πίας. Το κρά­τος πρό­νοιας στην Ελλά­δα ή­ταν υ­πο­τυ­πώ­δες. Αυ­τή την τά­ση, ό­ντως, την ο­λο­κλη­ρώ­νουν τα μέ­τρα του τρί­του μνη­μο­νίου. Σε σχέ­ση με τα προ­η­γού­με­να, στη στό­χευ­σή του προ­στί­θε­νται και οι κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες. Στην πο­ρεία, βέ­βαια, θα α­να­τρα­πούν οι στό­χοι του. Π.χ. με τις προ­βλε­πό­με­νες πε­ρι­κο­πές συ­ντά­ξεων προσ­δο­κούν να ε­ξοι­κο­νο­μή­σουν 5,5 δισ. ευ­ρώ, για να βρουν πό­ρους να χρη­μα­το­δο­τή­σουν το σύ­στη­μα το 2013. Όμως, α­πό την αύ­ξη­ση και μό­νο της α­νερ­γίας, το 2013 τα α­σφα­λι­στι­κά τα­μεία θα έ­χουν α­πώ­λειες 6 δισ. ευ­ρώ! Επο­μέ­νως, το 2013 το α­σφα­λι­στι­κό σύ­στη­μα θα βρε­θεί πά­λι σε δει­νή οι­κο­νο­μι­κή θέ­ση, η ο­ποία ε­πί­σης θα ε­πι­δει­νω­θεί και α­πό τη μείω­ση των ε­πι­χο­ρη­γή­σεων του κρά­τους. Το 2012 έ­δω­σε στο Ι­ΚΑ 3,2 δισ. ευ­ρώ και το 2013 θα δώ­σει 2,2 δισ. Πού θα βρει το Ι­ΚΑ πό­ρους να α­ντα­πο­κρι­θεί στις υ­πο­χρεώ­σεις του;

Το ί­διο ι­σχύει και με τα φάρ­μα­κα. Έλε­γαν ό­τι το 2009 εί­χα­με φαρ­μα­κευ­τι­κή δα­πά­νη 6,5 δισ. ευ­ρώ και ό­τι δεν μπο­ρεί μια χώ­ρα με 3,5 ε­κατ. νοι­κο­κυ­ριά να έ­χει τό­σο υ­ψη­λή δα­πά­νη. Όμως, αυ­τή τη στιγ­μή το μνη­μό­νιο προ­γραμ­μα­τί­ζει η δα­πά­νη να φτά­σει στα 2,8 δισ. ευ­ρώ. Πλέ­ον, δεν θα μι­λά­με για πο­λι­τι­κές φαρ­μά­κου και φάρ­μα­κα που θα θε­ρα­πεύουν, για­τί μέ­σα στη συλ­λο­γι­στι­κή αυ­τής της μείω­σης δεν υ­πήρ­χε η συλ­λο­γι­στι­κή της α­πο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τας της φαρ­μα­κευ­τι­κής θε­ρα­πείας και της υ­γειο­νο­μι­κής α­πο­κα­τά­στα­σης των α­σθε­νών, αλ­λά η στρα­τη­γι­κή της φθη­νής λύ­σης. Σε μια με­λέ­τη μας για τη λει­τουρ­γία και ορ­γά­νω­ση του Ε­Ο­ΠΥΥ, η κρι­τι­κή μας εί­ναι ό­τι, ε­νώ ε­μείς εί­μα­στε υ­πέρ του ε­ξορ­θο­λο­γι­σμού των τα­μείων υ­γείας ά­ρα και της δη­μιουρ­γίας του Ε­Ο­ΠΥΥ, αυ­τό το θέ­λου­με με ό­ρους και προϋπο­θέ­σεις. Τε­λι­κά, α­πο­δείχ­θη­κε ό­τι εί­ναι μια ε­πι­λο­γή της φθη­νής λύ­σης και ε­πο­μέ­νως ση­μαί­νει ό­τι με­γα­λώ­νει το χά­σμα α­νά­με­σα στη δυ­να­μι­κή ι­κα­νο­ποίη­σης των υ­γειο­νο­μι­κών α­να­γκών και στις πραγ­μα­τι­κές υ­γειο­νο­μι­κές α­νά­γκες του πλη­θυ­σμού. Αυ­τό, τα ε­πό­με­να χρό­νια, συ­νε­πά­γε­ται ό­τι έ­να μέ­ρος του πλη­θυ­σμού που θα έ­χει την ει­σο­δη­μα­τι­κή ι­κα­νό­τη­τα, θα κα­τα­φεύ­γει στον ι­διω­τι­κό το­μέα υ­γείας.

Και το υ­πό­λοι­πο;

Το υ­πό­λοι­πο θα κι­νεί­ται, στο πλαί­σιο ε­νός κρά­τους φι­λαν­θρω­πίας, στο δη­μό­σιο νο­σο­κο­μείο, το ο­ποίο θα υ­πο­λει­τουρ­γεί. Η κοι­νω­νία των δύο τρί­των, εν τέ­λει, θα με­τα­σχη­μα­τι­σθεί σε κοι­νω­νία του ε­νός τρί­του. Δη­λα­δή, το έ­να τρί­το μό­νο του πλη­θυ­σμού θα εί­ναι αυ­τό που θα μπο­ρεί να α­να­πα­ρά­γε­ται βιο­λο­γι­κά, κοι­νω­νι­κά, πο­λι­τι­στι­κά κ.λπ., και τα δύο τρί­τα θα εί­ναι στο πε­ρι­θώ­ριο της α­νερ­γίας, της φτώ­χειας. Έχω δια­μορ­φώ­σει την ά­πο­ψη ό­τι οι χώ­ρες του ευ­ρω­παϊκού διευ­θυ­ντη­ρίου θέ­λουν να με­τα­τρέ­ψουν την α­να­το­λι­κή και τη με­σο­γεια­κή Ευ­ρώ­πη σε μια Κί­να της Ευ­ρώ­πης. Δη­λα­δή, να έ­χου­με την ΕΕ των 27, που στον ε­σω­τε­ρι­κό πυ­ρή­να θα λει­τουρ­γεί με αυ­τό που ο­νο­μά­ζου­με ευ­ρω­παϊκό κε­κτη­μέ­νο, και στους υ­πό­λοι­πους αυ­τό το κε­κτη­μέ­νο εί­τε στο κοι­νω­νι­κό κρά­τος, εί­τε στους μι­σθούς, εί­τε στους ό­ρους ερ­γα­σίας, εί­τε α­κό­μη και σε ό­ρους οι­κο­νο­μίας, θα α­να­τρα­πεί. Θα μοιά­ζει πε­ρισ­σό­τε­ρο με αυ­τό της Β. Αφρι­κής. Εί­ναι η κρί­σι­μη πα­γί­δα ό­που ο­δη­γεί­ται η Ευ­ρώ­πη, η πα­γί­δα της φθη­νής ερ­γα­σίας και της δια­μόρ­φω­σης ε­νός κρά­τους φι­λαν­θρω­πίας.

Πηγή: Εποχή